Poka Yoke là gì? – Phòng chống sai lỗi

5/5 - (1 bình chọn)

Trong sản xuất – kinh doanh, các tổ chức thường xuyên gặp phải lỗi sai hoặc sự cố. Để hạn chế những điều này, hãy cùng SPS tìm hiểu công cụ phòng chống lỗi sai – Poka Yoke là gì?

Table of Contents

POKA YOKE LÀ GÌ?

Thuật ngữ Poka-Yoke (poh-kah yoh-keh) được đặt ra ở Nhật Bản vào những năm 1960 bởi Shigeo Shingo , một kỹ sư công nghiệp làm việc tại Toyota. Shingo cũng đã tạo ra và chính thức hóa Kiểm soát chất lượng bằng không (Zero Quality Control) – một sự kết hợp của các kỹ thuật Poka-Yoke để sửa chữa những lỗi có thể có và kiểm tra từ những khâu đầu tiên để ngăn ngừa các khuyết tật.

Thực tế, thuật ngữ gốc ban đầu là “baka-yoke”, có nghĩa là “chống lại sự đánh lừa”, nhưng sau đó cụm từ này đã được thay đổi vì ý nghĩa dễ gây khó chịu. Poka-Yoke có nghĩa là “chống sai lầm” hay nghĩa đen là “tránh” (yokeru) “những lỗi vô ý” (poka).

Phương pháp Poka-Yoke đảm bảo rằng các điều kiện phù hợp được thiết lập trước khi triển khai thực hiện một quy trình và do đó có thể ngăn ngừa các lỗi xảy ra ngay từ đầu. Trong trường hợp không thể ngăn ngừa điều này, Poka-Yoke vẫn có thể thực hiện chức năng thám tử, loại bỏ các khiếm khuyết trong quá trình càng sớm càng tốt.

Hiểu một cách đơn giản, Poka-Yoke là bất kỳ cơ chế nào trong quy trình sản xuất tinh gọn để phòng ngừa và hạn chế sai lầm. Mục đích của nó là loại bỏ các lỗi sản phẩm bằng cách ngăn ngừa, sửa chữa hoặc thu hút sự chú ý của con người khi chúng xảy ra.

SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP PHÒNG CHỐNG SAI LỖI POKA YOKE KHI NÀO?

Kỹ thuật Poka-Yoke có thể được sử dụng bất cứ khi nào có thể xảy ra sai sót hoặc có thể làm sai điều gì đó – nghĩa là ở mọi nơi. Nó có thể được áp dụng thành công cho bất kỳ loại quy trình nào trong ngành sản xuất hoặc dịch vụ, ngăn ngừa tất cả các loại lỗi như:

Lỗi xử lý: Hoạt động của quy trình bị bỏ sót hoặc không được thực hiện theo quy trình vận hành tiêu chuẩn.
Lỗi cài đặt: Sử dụng sai dụng cụ hoặc cài đặt điều chỉnh máy không chính xác.
Thiếu bộ phận: Không phải tất cả các bộ phận đều được bao gồm trong quá trình hoặc các quy trình.
Bộ phận / hạng mục không phù hợp: Bộ phận được sử dụng sai trong quy trình.
Lỗi hoạt động: Thực hiện một hoạt động không chính xác; có phiên bản không chính xác của thông số kỹ thuật.
Lỗi đo lường: Lỗi trong điều chỉnh máy, đo kiểm tra hoặc kích thước của một bộ phận đến từ nhà cung cấp.
…

CÁC HÌNH THỨC PHÒNG CHỐNG SAI LỖI POKA YOKE LÀ GÌ?

Các hình thức phòng chống sai lỗi Poka Yoke tương ứng với chức năng của phương pháp này.

Phát hiện sai lỗi

Con người khó mà kiểm soát hết được các lỗi kỹ thuật, sai sót trong quá trình sản xuất sản phẩm. Trong những trường hợp như vậy, công cụ chống sai lỗi Poka Yoke sẽ được sử dụng để phát hiện các lỗi sai, thông báo tới con người để có biện pháp xử lý nhanh nhất.

Khi phát hiện lỗi, công cụ Poka Yoke sẽ tự động dừng hệ thống làm việc và cảnh báo cho những người liên quan. Hình thức này ngăn ngừa các sản phẩm khuyết tật, giúp tiết kiệm chi phí cho việc sửa chữa, khắc phục hậu quả, bảo hành hoặc đền bù.

Khắc phục sai lỗi

Poka Yoke thúc đẩy hoạt động khắc phục sai lỗi nhanh nhất có thể ngay sau khi phát hiện lỗi.

Ngăn ngừa sai lỗi

Poka Yoke kiểm soát quá trình làm việc hiệu quả. Ngay khi cảm nhận được nguy cơ, công cụ Poka Yoke sẽ phát tín hiệu báo động để thông báo cho những người liên quan, đồng thời dừng hệ thống sản xuất. Nhờ vậy các lỗi sai được xử lý kịp thời và ngăn chặn các lỗi sai khác có thể xảy ra.

CÁC NGUYÊN TẮC CỦA POKA YOKE LÀ GÌ?

Chống sai lầm / Poka Yoke dựa trên 6 nguyên tắc. Được liệt kê theo thứ tự ưu tiên để giải quyết những sai lầm về cơ bản:

Loại bỏ (không làm nữa) là loại bỏ khả năng xảy ra lỗi bằng cách thiết kế lại sản phẩm hoặc quy trình về những nhiệm vụ hoặc bộ phận không còn cần thiết nữa.
Phòng ngừa (đảm bảo rằng nó không bao giờ có thể được thực hiện sai) là thiết kế và bố trí sản phẩm hoặc quy trình để không thể xảy ra sai sót.
Thay thế (sử dụng thứ gì đó tốt hơn) là thay thế một quy trình đáng tin cậy hơn để cải thiện tính nhất quán.
Tạo điều kiện (làm cho công việc dễ thực hiện hơn) là sử dụng các kỹ thuật và kết hợp các bước để làm cho công việc thực hiện dễ dàng hơn.
Phát hiện (thông báo những gì đang xảy ra và ngăn chặn nó) là xác định một lỗi trước khi xử lý tiếp theo xảy ra để người dùng có thể nhanh chóng khắc phục sự cố.
Giảm thiểu (đừng để tình hình trở nên quá tệ) là tìm cách giảm thiểu tác động của các sai sót.

Loại bỏ, Phòng ngừa, Thay thế và Tạo điều kiện để tránh xảy ra sai lầm. Phát hiện và Giảm thiểu là để giảm thiểu tác động của những sai lầm khi chúng xảy ra.

CÁC BƯỚC ÁP DỤNG POKA YOKE LÀ GÌ?

Poka Yoke rất dễ thực hiện vì tính chất phổ quát và hợp lý của nó. Bạn có thể làm theo quy trình từng bước này để áp dụng nó:

Xác định hoạt động hoặc quy trình.
Phân tích 5 lý do và những cách mà một quy trình có thể thất bại.
Chọn phương pháp tiếp cận Poka-Yoke phù hợp, chẳng hạn như sử dụng kiểu tắt (ngăn lỗi xảy ra) hoặc kiểu chú ý (phát hiện lỗi sai).
Xác định mối liên hệ: Sử dụng hình dạng, kích thước hoặc các thuộc tính vật lý khác để phát hiện số lỗi được kích hoạt nếu một số hành động nhất định không được thực hiện, hoặc phương pháp trình tự (sử dụng danh sách kiểm tra để đảm bảo hoàn thành tất cả các bước của quy trình )
Kiểm tra phương pháp và xem nó có hoạt động không.
Đào tạo người điều hành, đánh giá hiệu suất và đo lường thành công.

TẠI SAO POKA YOKE LẠI QUAN TRỌNG?

Ngay cả một lỗi nhỏ nhất trong một quá trình cũng có thể gây ra các vấn đề lớn. Đối với hầu hết các doanh nghiệp, lỗi sai nghiêm trọng sẽ tác động đến điểm mấu chốt và khả năng đáp ứng các yêu cầu của khách hàng. Ngoài ra việc không thể tránh hay sửa chữa lỗi có thể khiến doanh nghiệp của bạn trở nên kém chuyên nghiệp không mắt khách hàng và đối tác

Bản chất phổ quát của Poka Yoke có thể giúp phát hiện các vấn đề trong bất kỳ hoạt động nào có thể xảy ra sai sót (về cơ bản là mọi loại hoạt động). Poka-yoke có thể giúp giải quyết các vấn đề về xử lý, thiết lập, thiết bị và bộ phận bị thiếu hoặc không đủ, lỗi đo lường, lỗi vận hành của con người và hơn thế nữa.

Học cách vận dụng Poka Yoke là một phần để đạt được chứng chỉ về Lean Six Sigma hoặc Six Sigma. Nó được coi là một trong những chìa khóa thành công của phương pháp cải tiến quy trình.

————————————————————————————————————————————————————–