Việc các doanh nghiệp tiến hành triển khai xây dựng Hệ thống Quản lý Môi trường theo ISO 14001:2015 hiện nay diễn ra khá phổ biến. Một trong những nội dung cần triển khai đó chính là đánh giá nội bộ theo ISO 14001:2015. Đây là việc làm quan trọng định kì đòi hỏi các doanh nghiệp cần thực hiện một cách đều đặn và bài bản. Trong bài viết này chúng ta sẽ cùng chia sẻ cho bạn về checklist đánh giá nội bộ ISO 14001:2015 cho Doanh Nghiệp áp dụng một cách phù hợp nhất.
Table of Contents
HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG ISO 14001:2015
Tiêu chuẩn ISO 14001;2015 về Hệ thống Quản lý Môi trường có đưa ra những quy định và hướng dẫn xây dựng hệ thống quản lý một cách khá bài bản cho các Tổ chức, Doanh Nghiệp đang làm trong các ngành sản xuất, thương mại. Phiên bản mới này cũng như phiên bản cũ có yếu cầu áp dụng đánh giá nội bộ nhằm mục đích kiểm soát các hoạt động của mình và đưa ra các phương án cải tiến sao cho phù hợp.
Tổ chức ISO xây dựng cấu trúc này cho phép các tổ chức, doanh nghiệp có thể kết hợp đồng thời nhiều tiêu chuẩn ISO với nhau để nâng cao hiệu quả khi áp dụng. Kết hợp với đó là chu trình PDCA – Plan Do Check Act giúp cải tiến liên tục hệ thống quản lý môi trường để hướng đến hiệu quả hơn nữa. Đánh giá nội bộ nằm ở bước thứ ba – Check – Kiểm tra thuộc chu trình PDCA.
YÊU CẦU VỀ VIỆC ĐÁNH GIÁ NỘI BỘ ISO 14001:2015
Theo bộ tiêu chuẩn ISO 14001:2015 thì tổ chức của bạn cần phải tiến hành các cuộc đánh giá nội bộ định kì hàng năm. Tần suất đánh giá sẽ được hoạch định nhằm cung cấp thông tin liên quan đến Hệ thống Quản lý Môi trường của tổ chức.
Thông tin của cuộc đánh giá nội bộ này cần phù hợp với các yêu cầu của tổ chức và với các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 14001:2015. Đồng thời thông tin phải được thực hiện và duy trì một cách có hiệu lực.
CHƯƠNG TRÌNH ĐÁNH GIÁ NỘI BỘ THEO ISO 14001:2015
Bộ tiêu chuẩn chứng nhận ISO 14001 có chia sẻ ra những yêu cầu đòi hỏi tổ chức phải thiết lập, triển khai cũng như duy trì một hay nhiều chương trình đánh giá. Thông thường với một chương trình đánh giá bình thường cũng sẽ có các bộ câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001 và được sử dụng tại nhiều nội dung khác nhau. Trong đó bao gồm cả chương trinh đánh giá nội bộ.
Có thể nói một chương trình đánh giá nội bộ cũng sẽ bao gồm có bảng câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001:2015 cho các vấn đề như tần suất, phương pháp, hoạch định và chịu trách nhiệm về những báo cáo cho những lần đánh giá nội bộ của tổ chức. Một khi được thiết lập chương trình thì tổ chức của bạn cũng cần tính đến những tầm quan trọng về môi trường của những quá trình có liên quan.
Chú ý: Tổ chức cần phải xác định một số vấn đề sau:
Các chuẩn mực đánh giá, phạm vi cho mỗi lần đánh giá nội bộ;
Doanh Nghiệp cần lựa chọn chuyên gia tham gia đánh giá và tiến hành các cuộc đánh giá nội bộ để đảm bảo sự khách quan, độc lập trong toàn bộ quá trình;
Đảm bảo kết quả đánh giá luôn được báo cáo tới lãnh đạo thích hợp.
________________________________________
Xem xét của lãnh đạo trong đánh giá nội bộ
Sau khi đánh giá nội bộ thì các kết quả của cuộc đánh giá sẽ được ban lãnh đạo cao nhất xem xét lại. Ban lãnh đạo sẽ chính là người rà soát cũng như xem xét lại toàn bộ hệ thống QLCL Môi trường theo tần suất được hoạch định nhằm đảm bảo tính phù hợp và thỏa đáng. Việc xem xét tính phù hợp sẽ bao gồm có:
Tình trạng của những hành động từ các cuộc xem xét của lãnh đạo trước đó;
Tình trạng của những hành động từ các cuộc xem xét của ban lãnh đạo trước đó. Những thay đổi trong các vấn đề bên ngoài và nội bộ có liên quan đến HTQL có bao gồm các nhu cầu và mong đơitj từ những bên quan tâm. các khía cạnh môi trường có ý nghĩa với tổ chức; các rủi ro và cơ hội;
Mức độ đạt được của những mục tiêu môi trường;
Thông tin về kết quả hoạt động môi trường của tổ chức.
Việc xem xét lãnh đạo cần phải đưa ra được những kết luận về sự phù hợp một cách liên tục, tính thỏa đáng cũng như tính hiệu lực của hệ thống Quản lý môi trường. Những quyết định có tính liên quan đế bất kì nhu cầu thay đổi nào với Hệ thống Quản lý Môi trường. Những hành động này nếu cần khi không đạt được mục tiêu về môi trường. Những cơ hội có thể giúp cải tiến một Hệ thống Quản lý về Môi trường cũng như các quá trình hoạt động chủ chốt khác nhằm đảm bảo được sự tích hợp.
________________________________________
Gợi ý checklist đánh giá nội bộ ISO 14001:2015
Để việc thực hiện đánh giá nội bộ một cách hiệu quả thì quá trình đánh giá nội bộ cần phải dựa trên tinh thần khách quan và độc lập. Như vậy lãnh đạo cao nhất của tổ chức mới có thể để xem xét được kết quả để tìm ra điểm yếu cần khắc phục và và thực hiện các biện pháp cải tiến hệ thống quản lý môi trường.
Tùy thuộc vào từng loại hình và mô hình tổ chức mà việc xay dựng Checklist đánh giá nội bộ ISO 14001:2015 có sự khác nhau tuy nhiên thông thường vẫn có những điểm chung.
Tùy vào từng bộ phận, phòng ban mà sẽ có những checklist khác nhau. Bảng checklist sẽ là những bảng câu hỏi khác nhau được xây dựng cho từng bộ phận riêng biệt. Có thể lấy một ví dụ như checklist đánh giá cho bộ phận kinh doanh, nhân sự, kế toán vv.
Ví dụ như một số câu hỏi được sử dụng cho bộ phận marketing như sau:
Anh (chị) đã lập kế hoạch marketing theo từng tháng, quý, năm như thế nào? Những kế hoạch này anh chị có thiết lập những bảng báo cáo kèm theo không ?
Anh (chị) cho xem những hồ sơ liên quan đến quá trình đánh giá nhà cung cấp bên thứ 3 trong thời gian gần đây?
Anh (chị) đã kiểm soát rủi ro về việc bảo mật thông tin trong phòng marketing như thế nào ? Cách xử lý và khắc phục khi bị rò rỉ thông tin hoặc ăn cắp thông tin, hack vv. ?